İhracı yasak mallar listesinde yer almayan herhangi bir tarım veya işlenmiş gıda mamülünün ihracatında ilk adım ilgili İhracatçı Birliğine kayıt olmaktır. İhracat Birliğine kayıtlar ilgili sektöre göre yapılmaktadır. Örneğin otomotiv sektöründe ihracat yapmak isteyen bir firma Uludağ Otomotiv İhracatçı Birliğine kayıt olmak durumundadır.
İHRACATÇI BİRLİKLERİ
23 İhracatçı sektörde 59 İhracatçı Birliğine hizmet vermek amacıyla 13 Genel Sekreterlik görev yapmaktadır. İstanbul (3), Ankara, İzmir, Bursa, Mersin, Gaziantep, Erzurum, Antalya, Giresun, Trabzon ve Denizli’de bulunan İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri, aynı zamanda çevre illerde de irtibat büroları aracılığıyla hizmet ağını genişletmişlerdir. Bu genel sekreterlikler özet bir şekilde şu şekilde sıralanmaktadır:
A. İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (İTKİB)
1970'li yılların başından itibaren, hazırgiyim, tekstil ve hammaddeleriyle ilgili ihracatımızın giderek artmasının doğal bir sonucu olarak, Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığına bağlı, konularında ihtisaslaşmış, müstakil ihracatçı birlikleri kurulmaya başlanmış, Hazırgiyim ve Tekstil ihracatıyla ilgili olarak kurulan birliklere Deri ve Halı ihracatçılarının da eklenmesiyle İTKİB'in bugünkü organik yapısı meydana gelmiştir.[1]
İTKİB'i oluşturan 4 Birlik, ana başlıklarıyla;
1. İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği
2. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği
3. İstanbul Deri ve Deri Mamülleri İhracatçıları Birliği
4. İstanbul Halı İhracatçıları Birliği'dir.
B. Ege İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
Ege bölgesinde kurulmuş olan 12 ihracatçı birliğini bünyesinde toplayan Ege İhracatçılar Birliği Genel Sekreterliği kapsamlı bir faaliyet alanına sahiptir. Merkezi İzmir’de olan genel sekreterliğin bünyesindeki birlikler, Cumhuriyetin ilk kurulan birlikleri arasındadır. Genel Sekreterliğin bünyesinde yer alan birlikler şunlardır:
1. Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği
2. Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği
3. Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği
4. EgeCanlı Hayvan, Su Ürünleri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
5. Ege Hububat Bakliyat ve Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
6. Ege Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği
7. Ege Yaş Meyve-Sebze İhracatçıları Birliği
8. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği
9. Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
10.Ege Tütün İhracatçıları Birliği
11.Ege Maden İhracatçıları Birliği
12.Ege Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği
C. Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
1940 yılında üç İhracatçı Birliği (Çukurova Pamuk İhracatçıları Birliği, Cenup Vilayetleri Canlı Hayvan İhracatçıları Birliği, Mersin Hububat, Bakliyat ve Yağlı Tohumlar İhracatçıları Birliği) ile temeli atılan Akdeniz İhracatçı Birliklerinin çatısı altında bugün 8 ayrı İhracatçı Birliği bulunmaktadır.[2]
Akdeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğinin bünyesinde bulunan 8 İhracatçı birlikleri:
1. Akdeniz Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği
2. Akdeniz Canlı Hayvan, Su Ürünleri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
3. Akdeniz Hububat, Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
4. Akdeniz Yaş Meyve - Sebze İhracatçıları Birliği
5. Akdeniz Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği
6. Akdeniz Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği
7. Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
8. Akdeniz Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği
D. Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
İhracatı arttırmak, ihracatçıların faaliyetlerini ve ilişkilerini düzenlemek, ihracatçılara yol göstermek ve her türlü sorunlarına çözüm üretmek misyonuyla 1986 yılında Bursa'da kurulmuştur.[3]
Uludağ İhracatçı Birlikleri 5 birlikten oluşmakta olup, aşağıda belirtilen bu sektörlerden 4000 üzerinde kayıtlı üyesi vardır:
1. Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği
2. Uludağ Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği
3. Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği
4. Uludağ Meyve Sebze Mamülleri İhracatçıları Birliği
5. Uludağ Taşıt Araçları ve Yan Sanayii İhracatçıları Birliği
E. Antalya İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği (AİB)
Akdeniz Bölgesi’ndeki kurulu ikinci Genel Sekreterlik olan AİB, bünyesinde ülkede çiçek sektörüyle ilgili tek olan birlikle beraber 3 ihracatçı birliğini bulundurmaktadır. Bağlı olan birlikler şunlardır:
1. Antalya Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği
2. Antalya Yaş Mevve-Sebze ve Mamülleri İhracatçılar Birliği
3. Kesme Çiçek İhracatçıları Birliği
F. Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB), farklı sektörlerde faaliyet gösteren dört ayrı “İhracatçılar Birliği”nin tek çatı altında, diğer bir deyişle tek Genel Sekreterlik bünyesinde toplanmasıyla meydana gelmiştir.[4] Merkezi Gaziantep’tedir.
Bünyesinde yer alan birlikler şunlardır:
1. Güneydoğu Anadolu Canlı Hayvan-Su Ürünleri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
2. G.D.A. Hububat-Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
3. G.D.A.Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
4. G.D.A. Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği
G. Denizli Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçılar Genel Sekreterliği
Ülkemizde son yıllarda büyük bir hızla artış gösteren Türk tekstil ürünleri ihracatına paralel olarak, Denizli ve çevresinde de tekstil ve konfeksiyon üretim ve ihracatıyla uğraşan ihracatçıların sayılarının büyük bir hızla artması sonucunda iş hacmine bağlı olarak iş akışının da hızlandırılması amacına yönelik olarak 1993 yılında “Denizli Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği” kurulmuş ve halen 514 üyesi bulunmaktadır.[5]
H. Karadeniz İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
Genel sekreterlik bünyesinde 3 ihracatçı birliği bulunmaktadır. Sekreterlik bünyesindeki “Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği”, 1940 yılında kurulmuş ve ilk kurulan birlikler arasındadır. Sekreterlik bünyesinde bu birliğin faaliyetleri ağırlıktadır.
Genel Sekreterliğe bağlı birlikler şunlardır:
1. Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
2. Karadeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
3. Karadeniz Yaş Meyve-Sebze İhracatçıları birliği
İ. Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği(OAİB)
Orta Anadolu Bölgesi ihracatçılarına hizmet vermek üzere 1989 tarihinde Ankara'da bünyesinde sadece Çimento ve Toprak Ürünleri İhracatçılarını alarak kurulmuştur. Daha sonra günümüze kadar bünyesine 4 birlik daha alarak 5 birlikli genel sekreterlik olarak faaliyettedir.[6]
Genel Sekreterlik şemsiyesi altındaki birlikler:
1. Orta Anadolu Çimento ve Toprak Ürünleri İhracatçıları Birliği
2.Orta Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği
3. Orta Anadolu Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği
4. Ankara Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği
5. Oaib Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği
J. Doğu Anadolu İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
31 Ağustos 1993 tarih ve 21684 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, İhracat 93/7 Sayılı Tebliğ ile (daha önce iştigal alanı sadece Canlı Hayvan Su Ürünleri ve Mamulleri olan) Birliğiin adı; "Doğu Anadolu İhracatçıları Birliği Genel Sekreterliği" olarak değiştirilmiş ve ihracata konu tüm mamuller, Birliğin iştigal alanına dahil edilmiştir.[7]
K. İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
1940 yılından itibaren kurulmaya başlayan İstanbul İhracatçi Birlikleri, 6 üyeden oluşan genel sekreterlik bazında iştigal sahasına giren konularda faaliyette bulunmaktadır.[8]
Bağlı olan birlikler:
1. İstanbul Canlı Hayvan, Su Ürünleri ve Mamülleri İhr.Birl.
2. İstanbul Hububat-Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamülleri İhr.Birl.
3. İstanbul Kuru Meyve ve Mamülleri İhr.Birl
4. İstanbul Ağaç Mamülleri ve Orman Mamülleri İhracatçıları Birliği
5. İstanbul Yaş Meyve-Sebze ve Mamülleri İhracatçıları Birliği
6. İstanbul Fındık ve Mamülleri İhracatçıları Birliği
L. İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği
İhracata konu olan maddeler bazında örgütlenen “İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği”, bünyesinde topladığı dört birliğin çalışma konularına giren ürünlerde, ülkemizin kalkınmasında öncelikli hedef olarak saptanan ihracatımızın arttırılması çalışmalarında bulunmaktadır.[9]
Bağlı olan birlikler şunlardır:
1. İstanbul Maden İhracatçıları Birliği
2. İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği
3. İstanbul Elektrik-Elektronik Sanayi Ürünleri İhracatçıları Birliği
4. İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçıları Birliği
M. Doğu Karadeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamüller İhracatçıları Birliği Genel Sekreterliği
Merkez il olarak Trabzon; da kurulan birlik ihracata konu faaliyetlerde hizmet vermektedir. Şu an bünyesinde sadece “ Trabzon Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği” bulunmaktadır.