Geçen hafta Pazartesi gününden beri 'küresel krizi' rafa kaldırdık, krizin sunduğu fırsatlara odaklandık Önümüzdeki dönemde hangi yatırım araçlarının önemli fırsatlar sunduğunu, hangi yatırım araçlarından uzak durulması gerektiği konusundaki görüşlerimizi aktardık Yaklaşık 5 köşe yazımızı buna ayırdık Hazine bonosundan hisseye, mevduattan petrol kontratlarına kadar her yatırım aracını detaylı bir şekilde değerlendirdik Tabii ki bu görüşler ellerindeki avuçlarındaki birikimlerini en iyi şekilde değerlendirmeyi düşünen tasarruf sahiplerine yönelikti Bugünden itibaren birkaç yazımızı ise önümüdeki dönemde borçlanmayı düşünenlere, yani krediye girmeyi düşünenlere ayıracağız
Türkiye'de krediler genelde 2 grupta toplanıyor: TL krediler ve döviz cinsi krediler Döviz cinsi kredilerde de Türkiye'de ağırlıklı olarak 3 para birimi kullanılıyor: Dolar, euro ve Japon Yen'i Kredi alırken dikkat edilmesi gereken çok şey var Bunlardan 2 tanesine özellikle dikkat etmek gerekiyor Birincisi kredinin faizi, ikincisi kredi alırken tercih edilen para biriminin kredinin vadesi boyunca diğer para birimlerine ve özellikle TL'ye karşı izleyeceği seyir
TL değerlenecek Kredi faizleri döviz cinsi kredilerde TL kredilere kıyasla daha düşük Bu tek kriter olsaydı, 'döviz cinsi kredi TL krediye her zaman tercih edilmeli' derdik Ancak ikinci kriteri de göz önüne almak gerekiyor O da kredi için seçilen yabancı para biriminin kredi vadesi boyunca TL karşısında değerlenip değerlenmeyeceği Mesela dolar cinsi kredi aldınız Dolar cinsi kredinin faizi TL kredi faizine göre düşük Bu krediyi alan açısından önemli bir avantaj Ancak kredi vadesi içinde yaşadığımız krize benzer bir krize denk geldiniz Bu durumda dolar TL karşısında 1-2 yıl değerleniyor Ve zor duruma düşüyorsunuz Çünkü gelirleriniz TL cinsinden ve borcunuz dolar cinsinden Bu durumda doların TL karşısındaki değer kazancı dolar cinsi kredinin faiz avantajını silip süpürdüğü gibi kredi alan açısından koca bir kabusa dönüşüyor
Peki bu 2 kriter bir arada değerlendirildiğinde, önümüzdeki 4-5 yıllık süreçte kredi alırken hangi para birimi tercih edilmeli? Önümüzdeki yazılarda buna odaklanacağız Kriz henüz bitmedi Ancak tahminlerimize göre 'en kötü' geride kaldı 'En kötü'nün geride kalmış olması çıkış sürecine girdik anlamına gelmiyor Özellikle önümüzdeki 1 yıl boyunca piyasalar zaman zaman büyük çalkantılar yaşayacaktır Bu çalkantılar sırasında TL değer kaybına uğrayacaktır Ancak bunların kısa vadeli olma olasılığı yüksek TL'nin orta vadede euro, yen ve dolar karşısında genel olarak değerlenme eğiliminde olacağını tahmin ediyoruz Bu nedenle önümüzdeki 4-5 yıllık süreçte döviz cinsi kredilerin TL kredilere kıyasla daha avantajlı olacağını düşünüyoruz Peki döviz cinsi kredi almayı düşünenler olursa hangi yabancı para birimini tercih edebilirler? Bu sorunun cevabını önümüzdeki günlere bırakıyoruz
Geçen hafta 5 kuruş zam gelen benzine 5 kuruşluk bir zam daha geldi Yapılan son fiyat ayarlamasıyla 95 oktan kurşunsuz benzin 311-312 liraya yükseldi 95 oktan kurşunsuz benzin, yapılan son ayarlamayla İstanbul'da 312 liradan satılıyor
SON SÖZ: Herkes insanlığı değiştirmeye çalışıyor; kimse kendini değiştirmeyi aklından geçirmiyor Tolstoy
Kaynak: Takvim, ERKİN ŞAHİNÖZ