Önyazı Yazma Sanatı
Eğer önyazı yazmak için fazla zaman harcamamak gerektiğine ve önyazılara kimsenin dikkat etmediğine inanıyorsan, bizce bir daha düşün.
Doğru, birçok insan kaynakları uzmanı, kafa avcısı ve departman başının hem önyazıyı hem CV'yi okumaya vakitleri yoktur, o yüzden sadece özgeçmişi okumayı tercih ederler. Diğerleri ise, hep aynı şeyleri anlatan, tekdüze önyazılardan öylesine sıkılmışlardır ki, onları okumaya yeltenmezler bile. Sonuç olarak bazı iş arama uzmanları şöyle söyleyebilir: "Sadece birkaç cümle yazın ve önyazının üstünde fazla uğraşmayın. Zaten okunma şansı çok az."
Gelgelelim, önyazı önemli değildir diyen insan sayısı kadar, onun önemli olduğunu savunanlar da var. Birçok muhtemel işveren önyazıyı kişiyle ilgili edinecekleri ilk izlenim olarak yorumlar. Önyazı şunları açığa çıkarır:
Ne kadar iyi iletişim kurduğunu,
Deneyim ve becerilerinin kısaca neler olduğunu,
Profesyonellik düzeyini,
Kişiliğin hakkında ipuçlarını,
Detaylara ne kadar dikkat eden bir insan olduğunu.
En iyi ilk izlenimi verebilmek için, önyazının ne olduğunu çok iyi bilmeli ve yazmaya başlamadan önce biraz düşünmelisin. Ayrıca önyazıya neleri eklemen ve eklememen gerektiğini ve önyazı yazmaktaki önemli kuralları da iyice bilmelisin.
Önyazı nedir?
Yazmaya başlamadan önce düşünülecek beş şey
Önyazı anatomisi
13 tane en önemli önyazı yazma kuralı
Önyazı Nedir?
Önyazı, bir giriş, kendini gösterdiğin yer, ilerideki eylemlerinin önergesidir. Okuyucuya, önyazının devamında neler geleceği konusunda bir fikir verir -bunu sadece CV'yi özetleyerek değil, geçmiş yaşantından okuyucu için en önemli olanlarının altını çizerek yapar. Ayrıca, bir önyazı, düşüncelerini organize edebildiğini, kendini düzgün ve açık olarak ifade edebildiğini gösterir. Başka bir deyişle, iletişim kurma yeteneğini ve bir yere kadar da kişiliğini yansıtır.
Önyazılar genelde bir sayfalık dokümanlardır. Hayattaki pek çok şey gibi, giriş, gelişme ve sonuç bölümleri vardır: Giriş bölümünde genelde kim olduğundan ve neden yazdığından bahsedersin, onu da kendini satma alanın yani neden seni seçmeleri gerektiğini anlatman izler. En sonda da ileriki görüşmeler için adımlar önerirsin. Bu üç öğe, yaklaşık üç veya dört paragraf tutabilir, ama vereceğin bilgiyi nasıl bölümlere ayıracağın konusunda katı kurallar da yoktur.
Önyazılar iş bulmak isteyen biri için oldukça önemlidir. Birçok şirket önyazıları CV'lerle aynı değerde tutar. Böyle olmasının nedeni, bir önyazının senin potansiyel bir çalışan olarak en önemli yeteneklerine ışık tutmasıdır. Ayrıca da özgeçmişini oluşturur.
Yazmaya başlamadan önce düşünülecek beş şeyEğer kendini " Sayın ......" girişini yaptıktan sonra hiçbir şey yazamaz durumda bulursan, geri adım atmalı ve önyazıyı yazmadan önce biraz daha düşünmelisin. Kendine aşağıdaki beş soruyu sormak, yazının iskeletini oluşturmak ve önyazıyı yazmaya daha çabuk başlamak konularında yardımcı olacaktır.
Muhtemel işveren senden neler bekliyor? Hangi beceriler, bilgiler ve deneyimler istediğin iş için daha önemli?
Amaçların neler? O kuruluşta belirli bir işe mi başvuruyorsun, bir görüşme ayarlamaya mı çalışıyorsun, yoksa telefonda 10-15 dk. o şirketteki genel iş olanaklarından bahsedecek birini mi arıyorsun?
Bu işe veya işverene sunabileceğin 3-5 özellik nedir? Eğer bir iş ilanına başvuruyorsan, bu özellikler kesinlikle ilanda belirtilenler olmalı. Eğer belirli bir kadro boşluğuna başvurmuyorsan, ne tür yetenek , bilgi ve deneyime gereksinimleri olduğunu düşünmelisin.
O işle ilgili deneyimli olduğunuzu nasıl ispatlayabilirsin? Üçüncü soruda belirttiğin özelliklere sahip olduğunu kanıtlayacak en az iki belirli başarın neler?
Bu şirket ya da bu kişi için neden çalışmak istiyorsun? Onlar hakkında ne biliyorsun? Kendi geçmişin, değerlerin ve amaçlarınla bağdaşan, şirketin ürün veya servisleri, felsefesi, misyonu, geçmişi, amaçları ve ihtiyaçları neler? Bu beş konuyla ilgili düşündükten sonra, artık önyazıyı yazmaya başlayabilirsin.
Önyazının AnatomisiEğer önyazı yazmaya nasıl başlayacağın konusunda şaşkınsan, onu çeşitli parçalara bölmek ve her seferinde bir parçaya konsantre olmak işini kolaylaştıracaktır. İşte önyazının dört önemli bölümü:
Açılış:
Burada işverenlere kim olduğunu, neden yazdığını, bu şirket veya boş kadroyu nasıl öğrendiğini açıklarsın. "Kim olduğun" bölümünde kendinle ilgili kısa bir açıklama yaparsın. Örnek: "XYZ üniversitesinde biyoloji okuyan ve Mayıs'ta mezun olacak olan bir son sınıf öğrencisiyim." Kendinle ve durumunla ilgili, işverene en gerekli olan bilgileri vermelisin. " Neden yazıyorsun" kısmında ise hangi pozisyon için başvurduğunu, ya da belirli bir kadro boşalması ilanı yoktuysa, amacının hangi pozisyon olduğunu belirtmelisin. Sonra da mutlaka bu şirket veya işi nereden duyduğunu belirt. Mesela şöyle söyleyebilirsin: "Doğu kıyısı operasyonlarınızı genişlettiğinizi XXX gazetesinde okudum ve sizinle giriş şartlarını, uygun olduğunuz bir zaman tartışmak isterim."
Neden ben?
Bu bölümde konuya direkt girmek en iyisidir. Önyazının bu kısmının amacı, okuyucunun neden seni iş için geçerli bir aday olarak görmesi gerektiğinin nedenlerini listelemektir (paragraf ya da numaralı liste şeklinde). Becerilerini genel olarak yansıtan bir cümleyle başlamak ve daha sonra onların detaylarına inmek (yazmaya başlamadan önce belirlediğin örnekleri kullanarak) en iyisi olacaktır. Tipik bir açılış cümlesi şöyle olabilir: " Bir Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi bölümü mezunu olarak şu beceri ve başarılara sahibim."
Neden onlar?
Burası önyazınızın "Neden onlar" kısmı. Burada şirket hakkındaki güzel fikirlerini söyleyerek okuyucunun biraz gururunu okşar ve neden orada çalışmak istediğini belirtirsin. Mesela, şirketin iyi ününden, satış kayıtlarından, büyüklüğünden, kültüründen, yönetim felsefesinden ya da yapmaktan gurur duydukları diğer şeylerden bahsedebilirsin. Muhtemel işverenler onları belli bir nedenden dolayı seçtiğini ve mektup yolladığın herhangi yüzlerce şirketten biri olmadıklarını bilmek isterler. (Bir sürü şirkete yollamış olsan bile, önyazıyı her şirketin gururunu okşayacak şekilde yazmalı ve onlara şirketleri hakkında biraz araştırma yapmış olduğunu göstermelisin).
Sonraki görüşmeler için öneri:
Bazı insanlar önyazının bu son kısmını final olarak görür, ama aslında bundan çok fazlası vardır. Kapama paragrafı sadece okuyucuya okumak için vakit ayırmasına, ya da seni iş için bir aday olarak görmesine teşekkür etme bölümü değildir. Son kısım buradan sonra nereye gidileceğini belirtir, daha sonraki görüşmeler için kapıyı aralar. Nasıl devam edileceği konusunda öneri getirirsin -bir görüşme ayarlamak için genelde, arayacağını ya da e-mail yollayacağını söylersin. Önemli olan şey, önyazıyı iddialı ama nazik bir şekilde bitirip, devam etme isteğini göstermektir. İçerik açısından bu dört bölümü tamamladıktan sonra, geri dönüp varsa kaba kısımlarını törpülersin. Dilbilgisi ve yazım hatalarını da düzeltirsin. Artık, "En iyi dileklerimle" gibi bir kapanış sözü yazıp ve imzanı atıp, yazıyı noktalayabilirsin. Çok iyi bir iş sahibi olmaya HAZIR OL!
Önyazı hazırlarken dikkat edilecek 13 önemli kural: İşverenin senin için ne yapabileceğinden çok, senin işveren için ne yapabileceğinden bahset.
Odaklanmış kariyer hedeflerini belirt. Sana önerecekleri her işi yapmaya istekli olsan bile, bunu söyleme.
Çalışma durumun veya genel olarak hayatın hakkında negatif şeyler söyleme.
Kısa kesip, konuyu dağıtma. Yazın öz ve kesin olmalı.
Güçlü olduğun alanları ve başarılarını sunmalı.
Başvurduğun işe göre ayarlanıp, yazılmış olmalı.
Başvurduğun şirket hakkında önceden araştırma yaptığını ortaya koymalı.
Örneklerle desteklenmeyen boş taleplerde bulunma.
Eğer muhtemel patronun detaylı ya da geniş bir önyazı istememişse, bir sayfadan fazla yazma.
Dilbilgisi ve yazım hataları için KONTROL, BİR DAHA KONTROL, YİNE KONTROL.
Önyazıyı göndermeden önce diğer insanların da fikirlerini öğren.
Yolladığın ve sana yollanan bütün yazıların kolay ulaşılabilecek kopyalarını çıkart.
Neden mülakata alinman gerektigini önyazinda açikla.
Paragraflarımızı nasıl kurmalıyız? Paragraf 1- Bu paragrafta şunlardan bahsedilmeli:
Bu mektubu neden yazıyorsun?
Başvurduğun pozisyon?
Bu iş hakkındaki bilgiyi nereden edindin?
Paragraf 2- Bu paragrafta şunlardan bahsedilmeli:
Bu pozisyonla neden ilgileniyorsun?
Bu şirketle neden ilgileniyorsun?
Bu şirket için neler yapabilirsin?
Akademik geçmişin?
İş deneyimlerin, başarıların, becerilerin, vb.
Paragraf 3- Bu paragrafta şundan bahsedilmeli:
Okuyucuyu ekteki CV'ne yönlendirmelisin.
Paragraf 4- Bu kapanış paragrafı ve şunları içermeli:
Görüşme için isteğinin belirtilmesi.
Görüşme için bir gün ve saat önerisi.
Telefon numaranın tekrar belirtilmesi.
Mektubu öyle bir cümle veya soru ile noktalamalısın ki, bir cevabı garantilesin.
http://www.kampusce.com/UniversityWeb/content/kariyer_isarama.jsp?id=isarama_005